Nederland telt ongeveer 400 BRZO-bedrijven. ‘BRZO’ staat voor Besluit Risico’s Zware Ongevallen en is de speciale regelgeving waar deze bedrijven onder vallen. En dat is niet voor niks. Wij vertellen je waar een BRZO-bedrijf aan moet voldoen zodat jij hier veilig kunt (gaan) werken.
Wat kan er misgaan bij BRZO-bedrijven?
BRZO-bedrijven, in Europa bekend onder de naam Seveso, zijn ondernemingen waar met relatief grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen wordt gewerkt. Stratt+ heeft samenwerkingsverbanden met meerdere van dit soort bedrijven. Zoals Tronox Pigments in de Botlek en Yara Sluiskil in Zeeland.
Gaat er bij een BRZO-bedrijf iets verkeerd, dan kan dit enorme impact hebben. Denk aan een brand, explosie of gifwolk. Deze risico’s beperken zich bovendien niet tot de werknemers. Een onderneming valt namelijk pas onder de BRZO-wetgeving als er risico’s zijn voor mensen binnen én buiten het bedrijf, en voor het milieu.
Neem het ongeval bij Chemie-Pack in Moerdijk. In 2011 brak er brand uit bij het chemiebedrijf. Hierdoor ontploften tien tanks met gevaarlijke stoffen op het terrein waardoor het bedrijf volledig uitbrandde. Dit leidde tot milieuschade en gezondheidsklachten in de nabije omgeving.
BRZO-bedrijven worden ingedeeld in twee categorieën: lagedrempel- of hogedrempelbedrijven. De categorie hangt af van de hoeveelheid gevaarlijke stoffen waarmee men werkt. Hogeldrempelbedrijven zijn risicovoller dan lagedrempelbedrijven. Ze hebben daardoor vaker met inspecties te maken.
Strenge wetgeving in meerdere onderdelen
Bedrijven zijn verantwoordelijk voor de veiligheid op de werkvloer. Voor BRZO-bedrijven geldt daarom strenge wetgeving. Deze regels maken het risico op zware ongevallen zo klein mogelijk.
Ten eerste is een actuele Omgevingsvergunning (‘milieuvergunning’) voor elk BRZO-bedrijf verplicht. Deze vergunning geldt voor bedrijfsactiviteiten die een risico vormen voor mens en milieu.
Ook is een PBZO-document (Preventiebeleid Zware Ongevallen) een vereiste. Het bedrijf beschrijft hierin de aanwezige veiligheidsrisico’s en hoe ze deze identificeert. Daarnaast staat in dit document hoe het bedrijf wet- en regelgeving naleeft.
Elk BRZO-bedrijf moet een veiligheidsbeheerssysteem (VBS) hanteren. Hierin worden de veiligheidsrisico’s gemanaged. Het VBS bevat procedures met daarin afspraken over wie wat moet doen in welke (onveilige) situatie. Een belangrijk onderdeel van het VBS is een ‘systematische risico-identificatie’, ofwel veiligheidsstudie. Voorbeelden van dit soort studies zijn HAZOP en SIL.
Het VBS moet er niet alleen voor zorgen dat er maatregelen zijn, maar ook dat deze in de praktijk blijven werken. Het gaat dan zowel om technische maatregelen (denk aan ventilatie en brandblussers) als om organisatorische (bijvoorbeeld controleafspraken en een taakverdeling).
Een hogedrempel-BRZO-bedrijf moet bovendien nog een aantal andere zaken regelen:
- Veiligheidsrapport. Hierin staan bijvoorbeeld zoneringstekeningen met betrekking tot explosieveiligheid;
- Milieu Risico Analyse (MRA). Deze analyse richt zich op milieueffecten van onbedoelde lozingen op oppervlaktewater;
- Kennisgeving. Hierin staan de drempelwaarden van gevaarlijke stoffen die het bedrijf overschrijdt en de risicobronnen in de directe bedrijfsomgeving;
- Bedrijfsnoodplan. Deze moet het bedrijf opstellen en met werknemers oefenen;
- Actuele lijst met gevaarlijke stoffen.
Hoe verloopt de inspectie van een BRZO-bedrijf?
Een BRZO-bedrijf wordt elk jaar geïnspecteerd. Inspecteurs controleren dan of het bedrijf de wetgeving naleeft. Het inspectieteam bestaat uit experts op het gebied van milieu, werknemers- en brandveiligheid en rampenbestrijding.
Het inspectieteam kijkt of het veiligheidsbeheerssysteem aansluit op de aanwezige risico’s. De vraag is ook of het systeem in de praktijk werkt. De BRZO-inspectie duurt vaak meerdere dagen en is behoorlijk intensief. Ben jij als werknemer bij de inspectie betrokken? Dan is een goede en eerlijke inzet vereist.
Naast de geplande inspecties kan een inspectieteam ook onaangekondigd langskomen. Hierdoor krijgt het team goed inzicht in de normale gang van zaken binnen het bedrijf. De details van de inspectie legt het team vast in een rapport. Van iedere BRZO-inspectie is een openbare samenvatting beschikbaar.
Blijkt tijdens de inspectie dat het bedrijf in overtreding is? Dan volgen sancties. Dit heeft twee doelen. Enerzijds dient het als straf voor een bedrijf dat onveilig werkt, anderzijds moet dit het bedrijf bewegen om veiliger te gaan werken. Bijvoorbeeld door het VBS te verbeteren.
Stratt+ heeft diverse collega’s die zich dagelijks inzetten binnen een BRZO-bedrijf. Voor ons is het natuurlijk essentieel dat zij dit werk veilig kunnen doen. Gelukkig worden zij zo goed mogelijk beschermd dankzij BRZO-wetgeving en de bijbehorende inspecties!
Klaar voor een nieuwe uitdaging in de techniek?
Stratt+ is je hierbij graag van dienst. Dankzij onze ruime ervaring weten we precies wat jij als technicus nodig hebt. Ook als je aan de slag gaat binnen een BRZO-bedrijf. Neem eenvoudig contact met ons op en ervaar het zelf.
Bron: BRZO+
