Veel technici hebben te maken met fysieke belasting in hun werk. Maar hoe zorg je dat lichamelijke belasting geen overbelasting wordt? Over dit brede onderwerp is veel te zeggen. We lichten een aantal vormen van fysieke belasting uit waar technici vaak mee te maken krijgen.
Wat is fysieke overbelasting?
Bij overbelasting belast iemand zijn spieren of gewrichten te erg. Hierdoor kan iemand lichamelijke klachten krijgen. Dit kan niet alleen voor minder plezier op de werkvloer zorgen, maar zelfs tot fouten leiden. Om dit te voorkomen heeft de overheid een aantal regels opgesteld.
Elk bedrijf moet de risico’s van fysieke belasting voor zijn werknemers kennen en hier gepaste maatregelen voor treffen. Op de website van TNO vind je handige tools om deze risico’s in kaart te brengen, zoals de Wegwijzer fysieke belasting.
Overbelasting: van dragen tot trillingen
Bij overbelasting gebruikt iemand de spieren en gewrichten in zijn armen, schouders en rug te intensief, vaak of lang. We bespreken de soorten overbelasting waar een technicus mee te maken kan krijgen.
Trillingen en schokken. Elke technicus die met gereedschap, machines of voertuigen werkt, heeft te maken met trillingen. In de bouw zijn dit bijvoorbeeld vaak hand-armtrillingen, door het gebruik van onder meer boorgereedschap. En een kraanmachinist ervaart zelfs trillingen door zijn hele lichaam. Trillingen en schokken zijn niet gezond. Werkgevers moeten deze daarom voorkomen of verminderen.
Trillingen kunnen tot onder meer gewrichts- of rugklachten leiden. De Arbowet beschrijft gezonde waarden voor mechanische trillingen en schokken: een actiewaarde en een grenswaarde. Wordt de grenswaarde overschreden? Dan moet een werkgever acuut ingrijpen om deze te verlagen. Bij overschrijding van de actiewaarde moet hij met enige spoed ingrijpen.
Werkgevers zijn verplicht om trillingen te meten en te beoordelen. Bij overschrijding van de genoemde waarden moet de werkgever een plan van aanpak (PvA) opstellen. Met als doel om de trillingen te verminderen tot onder de actiewaarde.
Duwen of trekken. Dit is een fysiek zware activiteit, ook als het voorwerp in kwestie op wielen staat. Bij duwen of trekken is er vooral een risico op schouderklachten. Maar ook op rugklachten. De Arbowet kent geen specifieke regels voor deze vorm van belasting. Wel moet een werkgever eventuele gevaren van duwen of trekken voor de werknemer voorkomen.
Hij moet het werk en de werkplek op een gezonde manier organiseren, volgens de regels in het Arbobesluit. ‘Duwen en trekken’ is daarnaast een verplicht onderdeel van de RI&E (risico-inventarisatie en -evaluatie). Bij een te hoog risico moet de werkgever maatregelen opnemen in het PvA. En natuurlijk zijn werkgevers van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen voorzien, zoals veiligheidsschoenen.
Dragen of tillen. Een werknemer loopt veel kans op (blijvende) rugklachten als hij (bijna) dagelijks voorwerpen tilt of draagt. Daarom moet dit zoveel mogelijk worden beperkt of verantwoord worden gedaan. Een werkgever moet maatregelen nemen om de risico’s van tillen of dragen weg te nemen.
In de wet staat niet hoeveel een werknemer mag tillen, maar 23 kilo geldt meestal als maximum. Toch verschilt het tilgewicht per situatie. De Tiltest van FNV is handig om dit exact te bepalen. Een werkgever kan maatregelen nemen om de risico’s van dragen of tillen te reduceren. De tilhandeling automatiseren of een heftruck inzetten, bijvoorbeeld. Of een takel of transportkar gebruiken.
Wat is een gezonde werkhouding?
Als technicus is het ook goed om te weten hoe je een gezonde werkhouding aanneemt. Het Arboportaal geeft hiervoor een aantal algemene adviezen.
Ten eerste is het belangrijk om houdingen af te wisselen. Een zware werktaak kun je bijvoorbeeld beter afwisselen met lichtere taken. Soms zijn er ook hulpmiddelen die het tillen, dragen, duwen of trekken gemakkelijker maken of zelfs kunnen voorkomen.
Daarnaast is het goed om extreme (onnatuurlijke) houdingen te vermijden. De Arbo raadt een ontspannen werkhouding aan. Andere zaken om op te letten zijn: een rechte rug houden, niet onnodig bukken en de rug zo min mogelijk draaien. Ten slotte kunnen spier- en schouderoefeningen helpen.
Jouw veiligheid staat voorop
Veilig werken is voor ons heilig. Ook aan de slag gaan in een veilige technische omgeving? Neem dan contact met ons op!
