Turnarounds en shutdowns zijn intensieve periodes waarin industriële installaties tijdelijk worden stilgelegd voor inspectie, onderhoud of vervanging. Ze zijn essentieel voor de betrouwbaarheid, maar brengen ook verhoogde veiligheidsrisico’s met zich mee, zeker wanneer meerdere disciplines onder tijdsdruk werken. In dit artikel ontdek je waarom veiligheid hierbij cruciaal is.
Risico’s van gelijktijdig werken
Wat turnarounds en shutdowns extra uitdagend maakt, is de samenloop van risicovolle werkzaamheden binnen een korte tijdspanne. Lassen, werken op hoogte, het openen van installaties en het reinigen van leidingen vinden regelmatig gelijktijdig plaats. Tel daar de inzet van externe contractors bij op, die vaak niet helemaal vertrouwd zijn met de werkomgeving of interne procedures en de risico’s nemen snel toe.
Ook de economische druk speelt mee: elke dag dat een installatie stilligt, brengt aanzienlijke kosten met zich mee. Daardoor ontstaat soms de neiging om snelheid boven veiligheid te stellen. Daar komt bij dat de situatie in het veld voortdurend verandert, wat vraagt om actuele werkvergunningen en continue afstemming.
Veiligheidsborging in de praktijk
Veilige turnarounds en shutdowns beginnen met een grondige voorbereiding. Dat betekent onder meer het uitvoeren van risicoanalyses (zoals TRA’s) en het vroegtijdig opstellen van werkvergunningen. Een goed georganiseerd werkvergunningssysteem is essentieel. Digitale systemen kunnen hier waardevol zijn, bijvoorbeeld door realtime inzicht te geven in geplande werkzaamheden of door live updates te verstrekken aan uitvoerende teams.
Ook communicatie is een sleutelfactor. Korte, gerichte toolboxen voorafgaand aan kritieke werkzaamheden en duidelijke kick-offsessies zorgen ervoor dat alle betrokkenen, intern én extern, dezelfde veiligheidsnormen hanteren. Daarnaast is een sterk toezicht model nodig. Denk aan HSE-coördinatoren, discipline leads en aanspreekpunten die verantwoordelijk zijn voor escalatie en afstemming.
Belangrijk is ook dat medewerkers de ruimte voelen om in te grijpen. Een veilige cultuur betekent dat iedereen, van monteur tot manager, het werk mag en durft stil te leggen wanneer een situatie als onveilig wordt ervaren.
Kaders en regelgeving
In Nederland is de Arbowet leidend als het gaat om veilig werken tijdens turnarounds en shutdowns. Afhankelijk van de sector zijn ook normen als VCA, ISO 45001 en SEVESO III van toepassing.
In met name de (petro)chemische industrie zijn daarnaast vaak interne standaarden en procedures opgesteld die verder gaan dan de wettelijke vereisten. Wanneer buitenlandse onderaannemers betrokken zijn, komen daar aanvullende eisen bij, bijvoorbeeld op het gebied van taalbeheersing.
Innovatie en ontwikkeling
De veiligheid tijdens turnarounds en shutdowns ontwikkelt zich voortdurend. Digitalisering speelt daarbij een steeds grotere rol. Zo zorgen digitale werkvergunningen voor meer overzicht en snellere besluitvorming. Drones en inspectierobots maken het mogelijk om risicovolle zones te inspecteren zonder mensen fysiek bloot te stellen.
Ook de opkomst van wearables maakt real-time monitoring van blootstelling en vitale functies mogelijk. Tot slot wordt virtual reality steeds vaker ingezet om medewerkers vooraf te trainen in specifieke risico’s die tijdens een turnarounds en shutdowns kunnen optreden.
Conclusies
Een turnaround is een technisch hoogstandje, maar ook een test voor de organisatie, logistiek en veiligheidscultuur. Door risico’s vroegtijdig in kaart te brengen, processen goed te coördineren en medewerkers actief te betrekken bij veiligheid, wordt de kans op incidenten aanzienlijk verkleind. Coördinatie, betrokkenheid en de bereidheid om veiligheid altijd voorop te zetten, zijn daarbij doorslaggevend.
Werk jij binnenkort aan een veilige shutdown of turnaround?
Ben jij een technisch professional en op zoek naar een nieuwe uitdaging in de Nederlandse of Belgische industrie? En heb je een passie voor grootschalig onderhoud? Stratt+ helpt je graag bij het vinden van een (zzp)-opdracht of functie waarin veiligheid en techniek hand in hand gaan.
Meer weten over de mogelijkheden? Neem eenvoudig contact met ons op!
