Werken in besloten ruimten: we ontkomen er niet aan in de industrie. Machines repareren en reinigen immers zichzelf niet. Het werk in besloten ruimten is echter behoorlijk risicovol. We leggen uit wat ervoor nodig is om dit veilig te kunnen doen.
Wat zijn besloten ruimten?
Er zijn vele soorten besloten ruimten waar je als technicus mee te maken kunt krijgen. Liftschachten, tanks en pijpleidingen, om er een paar te noemen.
Deze ruimten hebben een beperkte toegang, bijvoorbeeld door een vernauwde ingang, en zijn daarom lastig te betreden. Daarnaast zijn besloten ruimten vaak donker en hebben ze weinig goede vluchtroutes.
Ook is er in een besloten ruimte sprake van een gevaarlijke atmosfeer door onvoldoende zuurstof of de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen.
De risico’s van werken in besloten ruimten
Zomaar een besloten ruimte betreden, is zeer risicovol. Door de slechte atmosfeer loop je bijvoorbeeld kans op verstikking of kan er brand ontstaan.
Ook kun je in een besloten ruimte het risico lopen op elektrocutie en beknelling. Of verwonding, bijvoorbeeld door vallende objecten.
Door de beperkte toegang kunnen hulpverleners jou slecht bereiken als je in de knel zit. Meer dan logisch dus dat jouw werkgever een aantal zaken moet regelen voordat je in een besloten ruimte kunt werken. We vertellen je waar het om gaat.
Van V&G-plan tot werkvergunning
Voorafgaand moet jouw werkgever een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) opstellen. De Arbowet verplicht dit. Hierin beschrijft de werkgever de risico’s van het werken in de besloten ruimte inclusief passende maatregelen. Een leidinggevende moet betrokken werknemers hierover instrueren.
Daarnaast moet je werkgever de te nemen maatregelen bij deze specifieke gevaren vastleggen in het BHV-plan. Dit plan is gebaseerd op de RI&E (risico-inventarisatie en -evaluatie), onderdeel van het V&G-plan. In de RI&E staat ook welke PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen) je in een specifieke situatie moet dragen, zoals antistatische kleding bij explosiegevaar.
Ten slotte mag je de besloten ruimte niet betreden zonder geldige werkvergunning. Hierin staan duidelijke afspraken zodat alle betrokkenen veilig werken. Deze moet elke dag, bij onderbreking van het werk en bij ploegwisseling worden geüpdatet.
Zorg voor een goede voorbereiding!
Je mag een besloten ruimte pas betreden ná een visuele inspectie zodat zeker is dat het veilig is. Hierbij wordt gecheckt of er gevaarlijke stoffen of materialen aanwezig zijn. Brandbare materialen moeten worden verwijderd of toegedekt.
Daarnaast moet een deskundige, zoals een veiligheidskundige, bepalen welke concentraties stoffen in de ruimte aanwezig zijn. Het gaat om deze waarden:
- Zuurstofconcentratie: 18-21 vol. %;
- Concentratie brandbare en explosieve gassen en dampen: < 10 % LEL;
- Concentraties giftige stoffen: lager dan MAC-waarde.
Is er in de besloten ruimte gevaar op verstikking, bedwelming of vergiftiging? Dan mag je deze alleen betreden als je onafhankelijke adembescherming draagt. Daarnaast is een harnasgordel met een reddingslijn verplicht (voor evacuatie).
Andere zaken om op te letten in de besloten ruimte zijn:
- Aanwezigheid van voldoende licht;
- Voldoende ventilatie (extra bij brand- of laswerkzaamheden);
- Veilige doorgang in geval van nood;
- Explosieveilige verlichting en elektriciteit (minder dan 42 volt).
Ten slotte is het belangrijk om een mangatwacht aan te wijzen: iemand die bij een mangat surveilleert om te garanderen dat medewerkers in de besloten ruimte veilig kunnen werken. Een mangat is de toegang van een besloten ruimte, zoals een tank- of silo-opening.
Continu observeren tijdens de uitvoering
Tijdens het werk moet de besloten ruimte meestal continu worden gemonitord op giftige stoffen en gassen. Bijvoorbeeld als er vooraf gevaarlijke stoffen zijn geconstateerd, maar ook bij las- en snijwerkzaamheden in de ruimte.
De mangatwacht moet de werknemer(s) in de besloten ruimte continu observeren. Het is daarom zinvol dat hij contact met hen kan onderhouden (bijvoorbeeld via een walkietalkie). Bij gevaar moet hij onmiddellijk in actie komen. Wat hij in welke situatie moet doen, staat beschreven in het vooraf opgestelde V&G-plan.
Doel is altijd om te zorgen dat iemand zo kort mogelijk in de besloten ruimte is. Niet alleen gezien de risico’s, maar ook omdat het werk lichamelijk vaak zwaar is. Bij langdurige taken moeten werknemers elkaar regelmatig kunnen aflossen.
Kortom, een klus in een besloten ruimte is niet een-twee-drie geklaard. Toch zouden inspecties van besloten ruimten in de toekomst wel eens een stuk veiliger kunnen worden. Steeds meer bedrijven kiezen er namelijk voor om hier robots voor in te zetten. Wij kijken ernaar uit, want zo lopen betrokken technici een stuk minder risico!
Stratt+ vindt veilig werken essentieel
Wij nemen veiligheid in jouw technische werk serieus! Wil je weten wat we voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op.
Bron: Arbocatalogus
