Lassen in de offshore en maritieme sector is een risicovolle bezigheid. Het is dan ook van het grootste belang dat dit veilig gebeurt. Daarom leggen we uit hoe jij er als technisch leidinggevende in deze sectoren voor zorgt dat jouw team veilig last.
Technisch leidinggevenden moeten zorgen voor veilig laswerk
Lassen gebeurt door het plaatselijk verhitten en vloeibaar maken van metalen. Dit wordt gedaan met elektriciteit of door het verbranden van een gas. Enkele van de bekendste lastechnieken zijn elektrisch lassen via beklede elektroden, TIG-lassen, MAG- en MIG-lassen en autogeen lassen.
De meeste lassers werken op het vasteland, maar er zijn ook lassers die hun expertise inzetten in de offshore of maritieme sector. Lassen is op zichzelf al een uitdagend beroep, maar in deze sectoren geldt dit des te meer.
Veiligheids- en kwaliteitseisen spelen hier namelijk een belangrijke rol. Zo moet het laswerk van schepen van topkwaliteit zijn, zoals bij onze opdrachtgever Scheepswerf Slob. Ook zorgen het extreme weer en de risico’s die het varen en het werken op het water met zich meebrengen voor speciale eisen.
De risico’s van lassen in de offshore en maritieme sector moeten niet worden onderschat. Het is belangrijk dat alle betrokkenen bij het lasproces de nodige maatregelen nemen om deze risico’s te minimaliseren. Als technisch leidinggevende heb je hierin een belangrijke rol. Jij zorgt dat lassers hun werk zo veilig en efficiënt mogelijk kunnen doen. Daarnaast creëer je bewustwording, zodat jouw team bereid is om alle veiligheidsregels nauwkeurig op te volgen.
De risico’s van lassen in de offshore en maritieme sector
Lasrook
Een van de grootste risico’s van laswerk is lasrook. Dit zijn dampen, gassen en deeltjes die tijdens het lassen vrijkomen. Directe gevolgen hiervan zijn irritatie aan de ogen, keel of luchtwegen. Op de lange termijn kan iemand die aan lasrook is blootgesteld longaandoeningen krijgen als chronische bronchitis en zelfs een verhoogd risico lopen op kanker.
Werkgevers zijn verplicht om het vrijkomen van lasrook zoveel mogelijk te beperken. Verder geldt sinds 1 april 2010 een wettelijke grenswaarde van 1mg/m3 voor de beroepsmatige blootstelling aan lasrook. Voor lassers in de offshore of maritieme sector kan het noodzakelijk zijn om adembescherming te dragen als zij toch in een omgeving werken waarin giftige lasdampen ontstaan.
Deze bescherming moet echter pas worden gebruikt als er geen andere optie is om rookdampen te voorkomen. Stofmaskers of half- en volgelaatmaskers kunnen dan uitkomst bieden. Als technisch leidinggevende zorg je dat jouw teamleden weten hoe zij deze bescherming moeten gebruiken en controleer je vervolgens of dit ook in de praktijk goed gebeurt.
Brand en explosies
Een ander bekend risico van lassen is brand. Dit kan ontstaan door de gassen of de vlam en de lasboog waarmee wordt gewerkt. Lassers moeten daarom checken of er zich geen brandbare materialen of stoffen in hun omgeving bevinden. In de offshore en maritieme sector werken lassers bijvoorbeeld vaak in de buurt van olie en benzine.
Naast brandgevaar kan er bij het lassen in de offshore en maritieme sector sprake zijn van explosiegevaar. Bijvoorbeeld als het om laswerk aan een vat of tank gaat waarin eerder een explosieve of brandbare stof zat. De lasser moet dan checken of er geen explosief materiaal is achtergebleven voordat hij gaat lassen.
Blijven er brandbare materialen achter, dan is het nodig om deze af te dekken met bijvoorbeeld een lasdeken. Daarnaast moeten lassers vooraf controleren of zij over de juiste blusmiddelen beschikken in geval van brand. Als technisch leidinggevende heb je hierin een belangrijke rol. Jij ziet erop toe dat de controles op brandbare materialen en stoffen goed verlopen.
Elektrische schokken
Bij het lassen wordt gebruikgemaakt van hoge spanningen en elektrische stromen. Vooral in een omgeving waarin zich veel water bevindt, zoals de offshore en maritieme sector, levert dit de nodige risico’s op. Daarom is het belangrijk dat lassers zo veilig mogelijk met de combinatie water en elektriciteit omgaan.
Ook hierbij is goed management onmisbaar om veilig te kunnen lassen. Als technisch leidinggevende moet je ervoor zorgen dat lassers de veiligheidsprotocollen voor het werken met elektriciteit correct opvolgen. Ook moet je erop toezien dat jouw teamleden de juiste uitrusting tot hun beschikking hebben om veilig te kunnen lassen.
Ongevallen
Laswerkzaamheden gebeuren vaak op moeilijk bereikbare plaatsen. Lassers werken bijvoorbeeld op hoogte of onder water, wat zorgt voor een verhoogd risico op ongevallen.
Onderwaterlassen is een specifieke bezigheid van lassers in de offshore en maritieme sector. Over het algemeen gaat het hierbij om werk aan verbindingen onder water, bijvoorbeeld tussen een boorplatform en het vaste land of aan een schip.
Onderwaterlassen is een aparte tak van sport binnen het lasvak die behoorlijk wat uitdagingen met zich meebrengt. Zo heeft een lasser onder water natuurlijk te maken met de risico’s van het duiken terwijl hij tegelijk zijn werk uitvoert en heeft hij meestal beperkt zicht. Ook is er onder water kans op een elektrische schok of zelfs elektrocutie. Daarnaast vormen drukverschillen onder water een risico.
Het is daarom van levensbelang dat een onderwaterlasser een lasuitrusting draagt die volledig is aangepast op het werken onder water. Als technisch leidinggevende controleer je of de onderwaterlasser zijn uitrusting op de juiste wijze gebruikt en geen risico’s neemt.
Welke persoonlijke beschermingsmiddelen zijn er om veilig te lassen?
Voor laswerk in de offshore en maritieme sector bestaan passende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) voor veilig lassen. We zetten de meest voorkomende voor jou als technisch leidinggevende op een rij.
Eerder benoemden we al adembescherming tegen giftige dampen als lasrook en lasuitrustingen voor onderwaterlassen. Verder zijn er ook meer algemene beschermingsmiddelen die voor elke lasser van toepassing zijn.
Zo moeten lassers hun armen en benen beschermen met speciale lasbroeken en lasmouwen. Voor de schenen en voeten zijn er beenbeschermers. Verder zijn er lasjacks tegen lasspetters, vlammen en hitte. De rug van lasjassen is behandeld met proban en daarmee vlamvertragend. Ook lasoveralls en lasschorten kunnen het lassen in de offshore en maritieme sector veiliger maken. Hoofdbescherming in de vorm van een veiligheidshelm of veiligheidspet is daarnaast onmisbaar om veilig te lassen. Een laspet wordt meestal onder een lashelm gedragen.
Naast de armen, benen en het hoofd kan een lasser niet zonder gezichtsbescherming. De ogen zijn namelijk uitermate kwetsbaar bij laswerkzaamheden. Lasmaskers, lasschilden of gelaatschermen kunnen voor de nodige bescherming zorgen. Daarnaast zijn er speciale veiligheidsbrillen met glazen van gehard glas of polycarbonaat. Deze beschermen de ogen tegen onder meer splinters, schadelijke stoffen, vonken en gloeiende metaalspetters.
Tot slot is de juiste handbescherming onmisbaar om veilig te lassen in de offshore en maritieme sector; lassers zijn immers continu met hun handen bezig. Er zijn meerdere soorten veiligheidshandschoenen, waaronder speciale lashandschoenen. Deze beschermen tegen tal van zaken, zoals hitte, vuur, uv-straling, metaalspetters, snijden en elektriciteit.
Iedereen draagt bij aan veilig lassen
Werkgevers hebben de plicht om voldoende correct werkende persoonlijke beschermingsmiddelen aan te bieden aan lassers. Alle PBM’s voor laswerkzaamheden moeten aan speciale normen en wetgeving voldoen en werknemers mogen alleen met gecertificeerde beschermingsmiddelen werken. Als technisch leidinggevende dien jij er vervolgens voor te zorgen dat lassers deze beschermingsmiddelen ook in de praktijk correct gebruiken.
Daarnaast is voorlichting van groot belang. Dit betekent dat werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik van de beschermingsmiddelen. Hierbij is het belangrijk dat jij hen als technisch leidinggevende wijst op de gevaren van het laswerk. Als jouw teamleden de risico’s kennen, zullen ze namelijk eerder bereid zijn om zich aan veiligheidsregels te houden.
Het is belangrijk dat jouw teamleden zich continu bewust zijn van de risico’s die het laswerk in de offshore en maritieme sector kan opleveren. Daarom moeten zij zich altijd aan de geldende (veiligheids)regels houden en materialen correct gebruiken en opbergen.
Ook hierin is een belangrijke rol weggelegd voor jou als technisch leidinggevende. Jij hebt de taak om de veiligheid op de werkplek te vergroten en de veiligheid tijdens het lassen te bewaken. Zie je dat iemand onveilig last? Dan neem jij jouw verantwoordelijkheid en spreek je diegene hierop aan.
Meer weten over het managen van projecten in de scheepsbouw? Lees dan ook het interview met onze collega Jaap Wolters, Project Manager Procurement bij Damen Naval.
Klaar voor een veilige uitdaging?
Een veilige technische plekwerk heeft bij ons de hoogste prioriteit. Ben jij op zoek naar een uitdagende managementpositie in de maritieme sector of de offshore? Neem dan contact op.
Bron: LPMW en Arboportaal
