Een veilige werkplek creëren in de techniek begint bij het toepassen van de juiste veiligheidsmaatregelen. De veiligheidsregels kennen is hiervoor echter niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk om regelmatig te reflecteren op de manier waarop jij deze toepast.
De voordelen van reflecteren
Het bewaken van veiligheid in de techniek is nauw verbonden met het proces van reflecteren. De letterlijke betekenis van reflecteren is beschouwen of overdenken. Als je reflecteert, dan kijk je terug op je eigen handelingen en ervaringen. Je denkt hierover na en maakt op basis van je reflecties nieuwe (veiligere) keuzes.
Het draait bij reflecteren dus om jou. Je onderzoekt je manier van handelen en hoe je ergens op reageert, maar ook op hoe dit voor jou voelt. Dat laatste, je gevoel, is een belangrijk onderdeel van reflectie.
Meestal reageren mensen op een situatie vanuit een eerste impuls. Je denkt dan niet eerst na over wat je doet, maar handelt op basis van je emoties. Of je laat jouw handelen beïnvloeden door een vooringenomen overtuiging, soms zonder dat je dit zelf doorhebt.
Reflecteren heeft drie voordelen die ook voor technisch professionals gelden: je vergroot hiermee je zelfkennis, wordt je bewust van de emoties die je in bepaalde situaties ervaart én krijgt inzicht in hoe je daarop reageert. Dit maakt reflecteren tot een krachtig hulpmiddel voor technici om de veiligheid op de werkvloer te borgen.
Reflectie voor technisch professionals
Voor technici die dagelijks op de technische werkvloer actief zijn, is reflecteren op veiligheid van groot belang. Fouten maken is menselijk, maar in de techniek kan dit ernstige gevolgen hebben. Als technicus werk je immers vaak in gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld op hoogte of met gevaarlijke stoffen of machines.
Welke stappen kun je het beste nemen als je wilt reflecteren op veiligheid? Bekijk ten eerste je persoonlijke veiligheidshouding. Ken jij de geldende veiligheidsmaatregelen en ben je in jouw werk bewust bezig met veiligheid? Of raak je snel afgeleid en vergeet je wel eens om de veiligheidsregels toe te passen? In dat geval is het belangrijk om bewuster met veiligheid aan de slag te gaan.
Neem daarnaast mogelijke risico’s in jouw werk onder de loep. Zijn er op jouw werk recent (bijna-)ongevallen voorgekomen? En welke maatregelen kun je nemen om het risico hierop te verminderen? Mogelijk hebben jij en je collega-technici er baat bij om bepaalde werkprocedures te herzien. Zijn er efficiëntere en veiligere manieren om jullie technische taken uit te voeren?
Verder is het van groot belang om op de hoogte te blijven van veiligheidsrichtlijnen. Een belangrijk onderdeel van reflectie is dat je jezelf blijft informeren over nieuwe veiligheidsmaatregelen en manieren om de algehele veiligheid op de technische werkvloer te verbeteren.
Ga als technisch professional ook in gesprek met jouw collega’s over veiligheid en het reflecteren hierop. Door ervaringen en inzichten met elkaar te delen, kun je bijdragen aan een veiligere werkomgeving. Dit levert je nieuwe perspectieven op en vergroot jouw bewustzijn van veiligheid.
Reflectie voor technisch leidinggevenden
Technisch leidinggevenden hebben een sleutelrol in het bevorderen van de veiligheid op de werkvloer. Door regelmatig op veiligheid te reflecteren kun je hier als technische leidinggevende betere beslissingen in nemen. Reflecteren is daarom een goede tool om de veiligheidscultuur te bevorderen. Hoe pak je dit aan?
Onderzoek ten eerste het gedrag en handelen van jouw technische team. Hoe leven zij de veiligheidsmaatregelen na? Welke emoties spelen een rol bij de manier waarop zij met onveilige situaties omgaan? En zijn er mogelijkheden om hier verbeteringen in aan te brengen en het veiligheidsbewustzijn op de werkvloer te vergroten?
Ga hier actief over in gesprek met je team. Welke zorgen hebben je collega-technici met betrekking tot veiligheid? En waar zien zij mogelijkheden tot verbeteringen? Door regelmatig in gesprek te gaan over veiligheid en hier samen op te reflecteren, laat je als technisch leidinggevende zien dat jij veiligheid serieus neemt.
Belangrijk hierbij is dat je een open cultuur creëert, waarin ook ruimte is voor kritiek. Hierdoor zullen jouw teamleden eerder geneigd zijn om de veiligheid op de werkvloer net zo serieus te nemen als jijzelf.
Waarschijnlijk zijn er inderdaad verbeteringspunten naar aanleiding van je reflectie op de veiligheid. Dit kan betekenen dat je als technisch leidinggevende het veiligheidsbeleid moet bijstellen. Bijvoorbeeld door het opstellen van nieuwe regels, het volgen of coördineren van aanvullende trainingen of het verbeteren van de communicatie over veiligheid.
Tot slot raden we je aan om goed te reflecteren op jouw voorbeeldrol als technisch leidinggevende. Zorg dat je actief betrokken bent bij (nieuwe) veiligheidsinitiatieven en continu het goede voorbeeld geeft. Als je teamleden zien dat veiligheid voor jou een topprioriteit is, zullen zij dit onderwerp ook serieuzer nemen.
Een cultuur van veiligheid opbouwen
De opbouw van een veiligheidscultuur is een doorlopend proces dat begint met reflectie en actie op alle niveaus binnen een technische organisatie. Het is niet alleen belangrijk om aan wettelijke voorschriften te voldoen, maar ook om naar een werkomgeving te streven waarin iedereen veiligheid als een gedeelde verantwoordelijkheid beschouwt. Dit geldt voor zowel technici als technisch leidinggevenden.
Als technicus is het belangrijk om veiligheidsrisico’s en -verbeteringen te melden. Zorg als technisch leidinggevende daarom dat de technici op de werkvloer zich comfortabel voelen om hun zorgen te uiten. Maak een meldingssysteem beschikbaar dat zij eenvoudig kunnen gebruiken en moedig hen ook aan om dit te doen.
Daarnaast is voor het opbouwen van een veiligheidscultuur goede samenwerking belangrijk. Technici kunnen veel leren van hun collega’s. Dit geldt met name voor young professionals, die misschien nog niet even goed bekend zijn met geldende veiligheidsprocedures. Als technisch leidinggevende is het daarom goed om mentorrelaties te stimuleren om de veiligheidscultuur te bevorderen.
We kunnen concluderen dat reflectie een krachtig hulpmiddel is voor technici om de veiligheid op de technische werkvloer te borgen en te verbeteren. Door te reflecteren ben je als technicus in staat om samen met jouw collega’s risico’s te identificeren en werkprocedures te herzien. Hierdoor kunnen jullie gezamenlijk een cultuur van veiligheid opbouwen.
We horen graag van je!
Bij Stratt+ staan we continu stil bij de veiligheid van onze mensen. Wil jij aan de slag met een veilige uitdaging in de techniek? Neem contact op!
Bron: Universiteit Utrecht
