Waterstof is trending in de techniek. Overal om ons heen worden nieuwe waterstofprojecten gelanceerd, bijvoorbeeld in de Nederlandse en Belgische havens. Hier ontstaat een ware waterstofeconomie en dat biedt kansen voor technici die aan innovatieve projecten willen werken.
Waarom is waterstof belangrijk?
Waterstof heeft als energiedrager en grondstof vele toepassingen, die erg interessant zijn voor de industrie. Zo kan het aardgas vervangen in industriële processen of als duurzame industriële grondstof dienen. Ook heeft waterstof de potentie om accu’s te vervangen voor energieopslag.
Waterstof is daarmee een onmisbare bouwsteen voor de energietransitie. Logisch dus dat er volop in geïnvesteerd wordt en er steeds meer waterstofprojecten uit de grond schieten, waaronder in de Nederlandse en Belgische havens.
Door waterstof op grote schaal toe te passen, is het mogelijk om de CO2-uitstoot van de industrie fors terug te schroeven. En door in een waterstofnetwerk te investeren, zorgen de havens ervoor dat zij relevant blijven en ook voor de toekomstige economie belangrijke motoren blijven vormen.
Waterstofprojecten in de havens
Momenteel worden in zowel de havens van Rotterdam, Amsterdam, Moerdijk, Antwerpen-Brugge als de North Sea Port grote aantallen waterstofprojecten gerealiseerd. Aan sommige hiervan is men nu al hard aan het werk, terwijl andere in de (nabije) toekomst op de planning staan.
We lichten een aantal interessante waterstofprojecten uit waar jij als technicus aan kunt bijdragen. Daarbij gaat het om projecten voor zowel de import, productie als het gebruik van waterstof en projecten voor de aanleg van benodigde waterstofinfrastructuur.
1. Waterstof in de haven van Rotterdam
De haven van Rotterdam wil de belangrijkste haven voor de import van duurzame energie zijn. Volgens de laatste schattingen komt er in 2050 tot 18 miljoen ton groene waterstof de Rotterdamse haven binnen.
Momenteel werkt het Havenbedrijf daarom met verschillende partners aan een grootschalig waterstofnetwerk. Onze opdrachtgever Gasunie heeft hierin een belangrijk aandeel. Dankzij dit waterstofnetwerk, dat vanaf 2030 operationeel is, wordt de haven een internationaal knooppunt voor de productie, import, het gebruik en de doorvoer van waterstof.
Voor de import van waterstof onderzoekt onder meer onze partner Koole Terminals of het mogelijk is om op grote schaal waterstof te importeren uit overzeese bronnen. Deze waterstof moet dan worden getransporteerd naar een van Koole’s terminals in de Rotterdamse haven.
Ook berichtten we eerder over waterstofontwikkelingen op de Maasvlakte, waar het Havenbedrijf Rotterdam een terrein van 11 hectare klaarmaakt voor de bouw van een grote fabriek voor groene waterstof.
2. Waterstof in de haven van Amsterdam
In de haven van Amsterdam wordt hard gewerkt aan diverse waterstofprojecten. Zo heeft de haven samen met verschillende partners het consortium H2A gelanceerd om een honderd procent groene waardeketen op te zetten.
Daarnaast legt de haven van Amsterdam pijpleidingen en opslagtanks aan om waterstof te vervoeren en op te slaan voor de industrie in de regio. Samen met Hynetwork, een dochterbedrijf van Gasunie, het Rijk en regionale overheden werkt ze aan een regionale waterstofinsfrastructuur.
Andere interessante waterstofprojecten in de Amsterdamse haven zijn de realisatie van een productiefaciliteit voor synthetische kerosine en onderzoek naar de vestiging van een groene waterstoffabriek van 500 MW, die vanaf 2027 in bedrijf moet gaan. Dit zou Nederlands’ grootste waterstoffabriek tot nu toe moeten worden.
3. Waterstof in de haven van Moerdijk
De industriële cluster Rotterdam-Moerdijk werkt de laatste jaren hard aan een visie op een duurzame industrie. Hiervoor heeft de Haven van Moerdijk samen met onder meer de Rotterdamse haven verschillende waterstofprojecten geïdentificeerd voor de energietransitie in de regio.
Zo gaat men via het project Delta Corridor de infrastructuur versterken vanuit Rotterdam via Moerdijk/Geertruidenberg naar Limburg en Noordrijn-Westfalen. Een nieuwe buisleidingcorridor voor onder meer waterstof gaat hierbij duurzame projecten in Moerdijk faciliteren.
Daarnaast investeert de Cluster Energietransitie Rotterdam-Moerdijk in onder meer infrastructuur voor de import en het vervoer van waterstof. Ook realiseert men infrastructuur voor het project H-vision, voor de productie van koolstofarme waterstof.
4. Waterstof in de haven van Antwerpen-Brugge
Ook bij onze zuiderburen zijn er volop waterstofprojecten in ontwikkeling. De haven van Antwerpen-Brugge test verschillende nieuwe waterstoftechnologieën en investeert in lokale waterstofproductie.
Het consortium HyoffWind bouwt tegen 2025 een fabriek waar hernieuwbare energie in groene waterstof wordt omgezet. En in het NetxtGen District in Antwerpen komt een fabriek die vanaf dezelfde periode groene waterstof gaat produceren.
In West-Europa is er onvoldoende zonne- en windenergie beschikbaar voor de productie van groene waterstof. Daarom zet de haven van Antwerpen-Brugge in op internationale aanvoer of import van waterstof en zijn dragers uit landen waar een overschot is. Hiervoor bundelt de haven de krachten met verschillende partijen, waaronder Engie en WaterstofNet.
5. Waterstof in North Sea Port (Zeeland)
North Sea Port – een fusie tussen de zeehavens van Gent, Terneuzen en Vlissingen – wil net als Port of Rotterdam uitgroeien tot een belangrijk waterstofknooppunt.
Op dit moment wordt in het havengebied 500 MW zonne- en windenergie opgewekt. Daarnaast komt hier 1,5 GW stroom aan land vanaf windparken op zee. In 2050 verwacht North Sea Port 6 Mton waterstof per jaar te kunnen importeren.
Ammoniak is een van de potentiële manieren om waterstof in te voeren. North Sea Port beschikt al over opslagtanks voor de import van ammoniak. Daarnaast ontwikkelt de haven concrete projecten om vanaf 2025 duurzame waterstof op deze manier te importeren.
Onze opdrachtgever Gasunie werkt samen met het Belgische Fluxys aan infrastructuur om waterstof vanaf 2026 van en naar het havengebied te transporteren. Daarnaast worden tegen 2025 verschillende fabrieken gebouwd voor de productie van groene waterstof. Samen zullen deze een vermogen hebben van ruim 500 MW. Dit wordt opgeschaald naar ongeveer 2 GW in 2030.
Welke technici zijn nodig om waterstofprojecten te realiseren?
De waterstofprojecten in de havens zijn veelzijdig en richten zich op aspecten als import, infrastructuur, productie en het gebruik van waterstof. Als technicus kun je in verschillende functies aan deze projecten bijdragen en innovatie in de haven bevorderen.
Als engineer kun je bijvoorbeeld aan de slag gaan met het ontwerpen en het optimaliseren van waterstofproductie in de haven, inclusief elektrolyse-, reforming- en opslagprocessen. En voor een goede installatie en werking van de elektrolyseapparatuur is de expertise van elektrotechnici onmisbaar.
Mechanical engineers zijn belangrijk om de mechanische onderdelen van waterstofproductie- en opslagsystemen in de haven te onderhouden, zoals tanks, pompen en leidingen. En veiligheidsexperts kunnen zich bezighouden met het identificeren van risico’s en het ontwikkelen van veiligheidsprotocollen voor waterstofproductie.
Daarnaast zijn er kansen voor onderhoudstechnici die waterstofinstallaties willen onderhouden en repareren. Ook moet de kwaliteit van deze installaties regelmatig worden gecontroleerd, zodat waterstofapparatuur betrouwbaar blijft werken, en dat vraagt om de expertise van QA-specialisten.
Verder zijn er kansen voor technisch projectmanagers en -leiders om al deze waterstofprojecten in de havens in goede banen te leiden. Door de tijdige en correcte oplevering van projecten te managen, krijgt de waterstofeconomie hier echt vorm.
Kortom, als technicus heb je tal van mogelijkheden om met waterstofprojecten in de haven aan de slag te gaan. Je draagt dan niet alleen bij aan innovatieve projecten waarmee jij jezelf verder ontwikkelt, maar bouwt ook mee aan een waterstofeconomie die onmisbaar is voor een duurzame toekomst.
Geïnteresseerd in een techniekuitdaging in de haven?
Dan zit je goed bij Stratt+! Samen met onze Belgische partner Bennet Engineering bedienen wij tal van belangrijke spelers in verschillende havens. Jij kunt hier aan innovatieve projecten meewerken. Neem nu contact op.
Bronnen: Port of Rotterdam, Port of Antwerp-Bruges, Port of Amsterdam, North Sea Port, Port of Moerdijk
